100 سال بسکتبال

یادداشت نویسنده

دغدغۀ اصلی من این بود تاریخ بسکتبال ایران را از صفحات میانی آن شروع نکنم و یک بار برای همیشه با به کاربستن یک روش تاریخی، با اتکا به داده‌ها و روایت‌ها تاریخ این ورزش را از ابتدا بنویسم. این روایت‌ها بر اساس اسناد، گزارش‌ها، کتاب، روزنامه‌ها و مجلات، همینطور گفت‌وگوهای متعدد با نسل‌های مختلف بسکتبال نوشته شده است.

کتاب «100 سال بسکتبال» با مروری کوتاه و مطالعه‌ای بر سیر تاریخی بازی در تاریخ مردم شناسی آغاز می‌شود که در آن به اهمیت «بازی با توپ» قبل از میلاد اشاره شده است. این بازی‌ها اغلب هویتی آیین گونه داشتند. آیین‌ها بُعدی از فرهنگ هستند و می‌توان آنها را وجهی نمادین از فعالیت‌های اجتماعی دانست که ماهیت مهارتی ندارند. تعدادی از این آیین‌ها در قالب بازی‌های گروهی درآمدند و نام‌هایی روی آنها گذاشته شد که از ماقبل تاریخ تاکنون برای ما آشنا هستند.

ورود به تاریخ ایران در این کتاب بعد از مرور کوتاهی بر بازی‌های با توپ ماقبل تاریخ و بررسی ماهیت ورزش‌های مدرن، همزمان با پیدایش بسکتبال یعنی برابر با سال 1270 شمسی و در عهد ناصری اتفاق افتاده است.

همزمان با ابداع و گسترش ورزش‌های رقابتی در آمریکا و اروپا و حیات دوباره المپیک جدید، ایران در آستانه تحولات عظیم اجتماعی قرار گرفت و بعد از سال‌ها پادشاهی قاجار، دوران سلطنت پهلوی آغاز شد که طبق برخی روایت‌ها، بسکتبال برای نخستین بار طی سال‌های جابه‌جایی قدرت در نظام پادشاهی، به ایران آمد.

در فصل‌های این کتاب به تفصیل دربارۀ سیرتاریخی بسکتبال و پیشرفت این ورزش به تفکیک در دهه‌های مختلف سخن رفته و همزمان با دستاوردهای جدید در داخل کشور، نگاهی هم به تحولات فزاینده بسکتبال در جوامع جهانی از جمله تیم‌های آسیایی صورت گرفته و تا به امروز رسیده است.

با مطالعۀ کتاب 100 سال بسکتبال ممکن است به مواردی برخورد کنید که خالی از تناقض و ابهام نیست و آن به این دلیل است که اطلاعات تاریخی در موارد بسیار نادری به صورت کلی روایت شده و تاریخ رویدادها معمولاً متفاوت ثبت یا گفته شده است. با این حال حتی تضاد در تحلیل تاریخی بر سر یک موضوع بر پویایی آن افزوده است هر چند در یک بررسی تاریخی که برخی دیدگاه‌های اجتماعی در آن مستتر است، پایانی وجود ندارد.

اطلاعات تاریخی در کتاب به صورت روند اطلاعات افواهی سعی شده است از چند جنبه مورد بررسی و به صورت روایتی توسط افراد گوناگون در اختیار خواننده قرار بگیرد تا ابهامات برخی دوره‌ها تا حد زیادی  برطرف شود.