منبع سایت تخصصی خانه بسکتبال ایران؛

تاریخ بسکتبال سه نفره

بسکتبال سه نفره به نام «بسکتبال خیابانی» در ایران سابقۀ دیرینه دارد اما به شکل رسمی، زمین «چارلی» در تهران، خاستگاه بازی‌های سازمان یافته در بسکتبال سه نفره بود.

دربارۀ زمین «چارلی» چه می‌دانید؟

چارلی اندیکوار بسکتبالیست آمریکایی در ایران بود که در سال ۱۳۵۸، در زمینی که به نام خودش «چارلی»، معروف شد، سنگ بنای بسکتبال خیابانی را بنا کرد.

از آن سال به بعد بازیکنان زیادی از زمین چارلی در سطح بسکتبال تهران و ایران مطرح شدند.

باشگاههای تهران در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، مملو از استعدادهایی شد که ابتدا در زمین چارلی شناخته شدند.

زمین چارلی روبه‌روی پارک ملت بعدها به حافظ تغییر نام داد و هم اینک تالارورزشی شهرداری شده. محمدرضا و علی‌ مینایی از چهره‌های گردانندۀ بازی‌های سه نفر در این زمین بودند.

در اواسط دهۀ ۷۰ مسابقات بسکتبال سه نفره در تهران و در زمین حافظ برگزار شد.

در اوائل دهۀ ۸۰، بسکتبال سه نفره در شکل رسمی خود و در بین تیم‌های باشگاههای تهران به راه افتاد. حسن میرزاآقابیگ، رئیس هیئت وقت استان تهران، در شکل‌گیری فعالیت‌های سه نفره نقش بسزایی داشت. وی در زمین‌های بهاران، حافظ، پارک میعاد و پارک فدک تهران، بازی‌های سه نفره را تحت جام‌های متعدد از جمله جام «دنا» برگزار کرد.

بعد از توجه فدراسیون جهانی (فیبا)، به بسکتبال سه نفره، این بازی در مسیر بین‌المللی قرار گرفت.

این بازی که به حالت غیررسمی در خیابان‌ها و پارک‌ها بازی می‌شد، از اواخر دهۀ ۲۰۰۰، به قوانین استاندارد جهانی مجهز شد. نخستین دوره بازی‌های سه نفره، در بازی‌های داخل سالن ۲۰۰۷ ماکائو به نمایش درآمد. آزمون‌های بیشتر در جمهوری دومنیکن و اندونزی انجام شد.

نخستین بازی بین‌المللی در مسابقات جوانان آسیا ۲۰۰۹ سنگاپور بود که ۱۹ تیم در مسابقات پسران و ۱۶ تیم در مسابقات دختران شرکت کردند.

المپیک تابستانی جوانان در سال ۲۰۱۰ نیز شاهد برگزاری بازی‌های سه نفره بین ۲۰ تیم دختران و ۲۰ تیم پسران بود.

حضور تیم‌های ایران در بازی‌های بسکتبال سه نفره

اولین بار یک تیم از ایران، در بازی‌های آزمایشی ۲۰۰۷ داخل سالن آسیا در ماکائو به عنوان قهرمانی رسید. اعضای تیم عبارت بودند از: ارسلان کاظمی، مهدی شیرجنگ، فربد فرمان و محمد امجد. مربی همراه افشین رضاپور به اتفاق سرپرست همراه رضا نوری بودند.

در سال ۲۰۰۹، تیم ایران در بازی‌های ویتنام قهرمان شد. اعضای تیم عبارت بودند از:

مهدی کامرانی، حامد آفاق، اوشین ساهاکیان و صمد نیکخواه بهرامی.

بعد از ممنوعیت رفع پوشش سر دختران توسط فیبا، تیم‌های بسکتبال سه نفره دختران ایران در رویدادهای متعددی به میدان رفتند. حضور دختران ایران در بازی‌ها از سال ۲۰۱۷ با مسابقات چین و فیلیپین آغاز شد.

بعد از کاپ‌های قاره‌ای و مسابقات جهانی بسکتبال سه نفره، این بازی در سال ۲۰۱۷ برای نخستین بار به عنوان یکی از بازی‌های راه یافته به المپیک ۲۰۲۰ توکیو شناخته شد. به دلیل پاندومی کرونا، المپیک به سال ۲۰۲۱ موکول شده است.