از بالای سبد, تاریخ شفاهی, تیتر اصلی
مروری بر سابقه تیم‌های ایران در بسکتبال جوانان آسیا / با 3 طلا 2 نقره و یک برنز تیم چهارم آسیا هستیم (از 1353 تا 1401)
از 30 مرداد 1401، رقابت‌های بسکتبال قهرمانی زیر 18 ساله‌های آسیا به میزبانی تهران آغاز می‌شود. این رقابت‌ها که در سال 1970 به میزبانی سئول کره جنوبی راه‌اندازی شد قدمتی طولانی دارد.
ایران در سال‌های 2004، 2008 و 2016 به مقام قهرمانی در این رقابت‌ها دست پیدا کرد. در سال‌های 2002 و 2014 نایب قهرمان شدیم. در سال 2012 برنز گرفتیم.
ایران در مجموع مدال‌ها بعد از چین 11 مدال طلا، فیلیپین 6 و کره جنونی 3 طلا و 6 نقره در مکان چهارم بهترین مدال‌آوران تاریخ بسکتبال جوانان آسیاست.
در سال‌های 2003 یونان، 2009 نیوزلند، 2013 جمهوری چک، 2017 مصر و 2021 لتونی در با کسب سهمیه جهانی آسیا، در مسابقه‌های زیر 19 ساله‌های جهان بازی کردیم.
ادوار حضور ایران در مسابقه‌های قهرمانی آسیا را با هم مرور می‌کنیم.
(این مطلب در حال به روز رسانی است. در ارائه اطلاعات تکمیلی یاری‌مان کنید).
اولین تیم بسکتبال جوانان ایران در سال 1353 و در سومین دوره رقابت‌های بسکتبال جوانان آسیا در مانیل فیلیپین به میدان رفت و در میان 9 تیم هفتم شد.
بازیکنان: عباس مرشدی، فرهادهژیر، روبیک، آلفرد آلوشا، ادوارد نواسیان، سیحون بهرامچیان، نومی آبکار، حمید نوروزی،عارف مردوخی، محمد یزدانی، محمد اسلامی و ژیرای خاچاطوریان.
سرمربی:حسن اشتری
سرپرست:اصغر عصری
1977 کویت: بابک فرزاد، قاسم خراسانیان، واهیک گئورکچیان، آروژ آوانسیان، حسن میرزاآقابیگ، بهمن فرزانه، مصطفی قره‌گزلو، جهانگیر پاینده‌مهر، مهدی نیکبخش، صمد اقدمی، عارف مردوخی، مهرداد مهماندوست و مجید پاشامقدم.
سرمربی: عنایت آتشی
مربیان: اسداله رئوف لارودی و بیژن قهرمانلو. سرپرست: ناصر صدری.
عنوان: هشتم
1978 فیلیپین: حسن میرزاآقابیگ، عابد مردوخی، گودرز جهانبخش، جعفر نیکجو، حاج‌رسولی، مهدی نیکبخش، مهرداد مهماندوست، بهروز محمودشاهی، مرتضی سوهانی، حسین رحیمی و مهدی مصدق.
سرمربی: عنایت آتشی
مربی: اسداله شب انگیز
سرپرست: عباس مقدس زاده.
عنوان: دوازدهم
1982 فیلیپین: محمدمهدی ایزدپناه، بهزاد جعفری، منصور به‌نژاد، فرامرز خالقی، هروس آوانسیان، مهران پایدار، پرویز لحیم‌چی، ثامر پژمان، حمیدرضا اسلامی، علی‌اکبر شیریان، مهرداد فخیم‌یحیایی، رامین احمدی‌طباطبایی.
سرمربی: رضا اسماعیلی
سرپرست: علی مقدسیان
عنوان: سیزدهم
1989 فیلیپین: زوریک عیسی‌جانی، سعید خانی، اکبر اسبقی، محسن شاه‌علی، حمیدرضا مجلسی، حبیب قاسمی، سینا عالم‌زاده، حامد طبیانی، امیرمحمود اهوازی، علی رفیعی، رضا طهماسبی و امیرعباس رضایی.
سرمربی: منوچهر شهامت‌نژاد
مربی: رضا نوری
سرپرست: حیدر قاسمی‌نژاد.
عنوان: هشتم
1990 ژاپن: آلک پطروسیان، سعید تابش‌نیا، بهزاد افرادی، بهزاد امامی، انوشیروان احمدی، کارن مکوندی، ابراهیم الهی، مجید صفری، ایرج خدری، علی تاکایدی، امیر فیلی‌نژاد، سرژیک کبری.
سرمربی: وحید ابوالحسنی
مربی: محمدرضا سرمستی
سرپرست: جمشید شریعت نژاد
عنوان: دهم.
1992 چین: نوید ساطعیفرد، امید ولیدی‌پاک، نژدیک کبری، علی‌اکبر جوادی‌فر، تورج امدادی، حسین ایروانی، رضا عبداللهی، سامان سلطانی، رامبد مشحون، آوانس شاهمیریان، حامد حبیب‌زاده و مهدی دوانی‌زاده.
سرمربی: رضا نوری
مربی: علی محمدزاده
سرپرست: عنایت آتشی.
عنوان: نهم
1996 مالزی: احمد سعیدی، سیامک ویسی، رضا هنگام‌پور، مصطفی عظیمیان، دیاکو رضایی، نوید عباسی، آیدین کبیر، جلال حسامی، محمدرضا اسلامی، علی مجلسین، علی جلالیان و حمید محمدی.
سرمربی: سعید فتحی
مربیان : عباس مرشدی و شاهرخ دریانی
سرپرست: محسن پرویزی.
عنوان: دهم
1998 هندوستان: پویا تاجیک، بابک مرادی، مجید بارانی، احمد سعیدی، علیرضا رضایی، حشمت ایوبی، محمدرضا اسلامی، جلال حسامی، علی مجلسین، کامران جمشیدوند، آیدین کبیر و نسیم خانچی.
سرمربی: سعید فتحی
مربی: مهدی گرامی
سرپرست: نصرت جعفریان.
عنوان: پنجم
منطقه‌بندی آسیا
از سال 1999 بسان رقابت‌های بزرگسالان، تیم‌های جوانان آسیا نیز از فیلتر رقابت‌های منطقه‌بندی گذشتند. تیم ایران در منطقه غرب آسیا با لبنان، اردن، یمن، سوریه، فلسطین و عراق همگروه شد.
تیم‌های ایرانی سال‌ها در این عرصه با مؤفقیت به رقابت‌های مرحله نهایی راه پیدا کردند. مربیانی همچون مهدی امیرآقاجان، رضا محمدی‌منش، افشین رضاپور، محسن مظفری‌افشار و بسیاری دیگر با تیم‌های جوانان در این مراحل مؤفق بودند.
2000 مالزی: آیدین نیکخواه بهرامی، صمد نیکخواه بهرامی، علیرضا هنردوست، سامان ویسی، حامد آفاق، محمد شاهسوند، عادل بنکدارپور، علی صفی، جواد داوری، امیرحسین لباف، حامد سهراب‌نژاد و مهدی حاج‌کریمی.
سرمربی: خورخه کبراریز
مربی: ابوالفضل یاوری
سرپرست: رضا مهندسی.
عنوان: نهم
آغازی نو
از سال 1381 بسکتبالیست‌های جوان ایرانی در سطح آسیا خودنمایی کردند و مرزهای جهانی را درنوردیدند. برای نخستین بار تیم ایران در مسابقه‌های جوانان زیر 18 ساله‌های قاره کهن نایب قهرمان شد و به رقابت‌های جهانی زیر 19 ساله‌ها در سالونیکا یونان راه یافت.
2002 کویت: امیر امینی، محمدرضا عامل خبازان، کاوه قریه، طلوع باقری، آرن داودی، اوشین ساهاکیان، نوید زمانی، سیاوش منوری، علی شمس‌الدین سعید، علی بهشتی، حامد حدادی و جابر روزبهانی.
سرمربی: محمدمهدی ایزدپناه
مربیان: مهران حاتمی و سعید بلبل آبادی
سرپرست: ایرج لارودی و مشاور فنی: نناد ترایکوویچ.
عنوان: نایب قهرمان آسیا.
2003 جهانی یونان: محمدرضا عامل خبازان، امیر امینی، طلوع باقری، علی باهران، علی بهشتی، یاشار محمد‌پور، ارشک فروغی، سیاوش منوری، جابر روزبهانی، اوشین ساهاکیان، علی شمس‌الدین سعید و نوید زمانی.
سرمربی: نناد ترایکوویچ
مربی: محمدمهدی ایزدپناه و مشاور فنی: امیر ایلیاوی. سرپرست: ایرج لارودی.
عنوان: شانزدهم.
اولین مقام قهرمانی
2004 هندوستان: علی باهران، آرن داودی، داویت مومجیان، ارشک فروغی، مهراد آتشی، محمد سیستانی، سعید رسولی، محمد اکبری، محمدجواد اخوان، اوشین ساهاکیان، اصغر کاردوست و جابر روزبهانی.
سرمربی: مهران شاهین‌طبع
مربیان: امیر آقاجان و علی قنبری
سرپرست: نصراله معینی
مشاور فنی: صفاعلی کمالیان.
عنوان: قهرمان آسیا.
2006 چین: میلاد مزرعه، محمدرضا ابراهیمی‌نیا، ارسلان کاظمی، نیما بخشی، سهیل جوزدانی، محمد زارعی، مهران قربان‌تنهایی، بهنام توکلی، نوید فراهانی، محمدرضا قربانی، پوریا محمودی، مهدی فاضلی.
سرمربی: فردریک اونیکا
مربیان: رضا نوری و امیر آقاجان
سرپرست: ایرج لارودی.
عنوان: هفتم.
2008 ایران: محمدرضا فلاحت، رامین هنرمند، عماد سلمانی، مهدی شیرجنگ، پوریا کاظمی، محمد جمشیدی، محمد امجد، رامتین زارع شیرازی، محمد حسن‌زاده، سورن دیربوغوسیان، داود صابونی و فربد فرمان.
سرمربی: نبوشا رایچوویچ
مربیان: رضا نوری و علیرضا اثنی‌عشران
سرپرست: حمید گرامیان.
عنوان: قهرمان آسیا و صعود به رقابت‌های جهانی نیوزلند.
2009 جهانی جوانان نیوزلند: محمدرضا فلاحت، رامین هنرمند، عماد سلمانی، مهدی شیرجنگ، ارسلان کاظمی، محمد جمشیدی، محمد امجد، رامتین زارع شیرازی، محمد حسن‌زاده، سورن دیربوغوسیان، داود صابونی و فربد فرمان.
سرمربی: نبوشا رایچوویچ
مربیان: رضا نوری و علیرضا اثنی عشران
سرپرست: حمید گرامیان.
عنوان: پانزدهم
2010 یمن: قهرمان عمری، یاسین کلاسنگیانی، محمد اوجاقی، سیامک ترابی‌خواه، میرمحمد میرفتاحی، رضا شهبازنژاد، سینا ها‌دی‌زاده، امیرحسام عبداللهی، سجاد مشایخی، میثم میرزایی، مهدی مرادی‌نسب، سعید محمدی.
سرمربی: محسن صادق‌زاده
مربی: محسن شاه‌علی.
عنوان: چهارم آسیا
2012 مغولستان: سجاد مشایخی، صالح فروتن، وحید دلیرزهان، حسین رحمتی، بهنام یخچالی، رسول مظفری، حامد بیگی، سعید باقری، علیارنجفی، سروش دهقانی، محمد یوسف‌وند و محمد یزدان‌پناه.
سرمربی: مهران حاتمی
عنوان: سوم آسیا و صعود به رقابت‌های جهانی.
2013 جهانی جوانان جمهوری چک: سجاد مشایخی، صالح فروتن، کیوان ریاعی، بهنام یخچالی، سروش دهقانی، محمد یزدان‌پناه، سعید باقری، وحید دلیرزهان، حامد بیگی، محمد یوسف‌وند، حسین رحمتی، رسول مظفری.
سرمربی: مهران حاتمی
مربی: قاسم کیانی
سرپرست: محمد فدایی‌نژاد
عنوان: یازدهم
2014 قطر: محمد یوسف‌وند، مهدی جعفری، محمدرضا رضایی، علی نصیری، آرش بنی‌مهدی، علی الله‌وردی، نوید رضایی‌فر، عبدالصمد سرودی، علیرضا قمری، درو درغوکاسیان، مهیار مهر و آرمی نظریان.
سرمربی: پییچ
مربی: محمدرضا اسلامی
عنوان: نایب قهرمان آسیا و صعود به رقابت‌های جهانی.
2015 جهانی یونان: مهیار مهر، نوید رضایی‌فر، عبدالصمد سرودی، علی الله‌وردی، محمد یوسف‌وند، محمدرضا رضایی، امیرحسین آذری، علی نصیری رینه، مهدی جعفری، سالار منجی، درو درغوکاسیان و مبین شیخی.
سرمربی: فرزاد کوهیان
مربی: محسن شاه‌علی
سرپرست: نصرت جعفریان
عنوان: چهاردهم
2016 ایران: ابوالفصل سید، امیررضا شه‌روش، مصطفی رضایی، امیرحسین رضایی‌فر، شایان پورکاوه، محمدامین کمالوند، مهران رضایی، امیرحسین خندانپور، احسان صمدی، محمدحسین جعفری، رافی درغوکاسیان و امیرحسین آذری.
سرمربی: محمدرضا نوری
مربیان: علی‌محمد خان‌محمدی و کاظم محنایی
سرپرست: محمدرضا فدایی‌نژاد
عنوان: قهرمان آسیا و صعود به جهانی قاهره.
2017 جهانی قاهره: محمدرضا بهرام‌زاد، امیررضا شه‌روش، احسان صمدی، شایان پورکاوه، محمدحسین جعفری، امیرحسین آذری، فرشاد غلامی، مهران رضایی، امیرحسین رضایی‌فر، امیرحسین خندانپور، میثم عابدی، محمدامین کمالوند.
سرمربی: محمدرضا نوری
مربی: علی‌محمد خان‌محمدی
سرپرست: محمدرضا فدایی‌نژاد.
عنوان: پانزدهم
2018 تایلند: رضا مرادی، احسان دلیرزهان، بهشاد عرب‌زاده، محمدرضا تقی‌لو، علی کاشانی، امیرحسین علیاری، متین آقاجانپور، اسحاق حاتمیفر، امیرحسین رضایی‌فر، محمدامین درویش‌نژاد، پدرام فخفوری و سجاد شیخ.
سرمربی: محسن شاه‌علی
مربیان: سیامک ویسی و امید موحدنژاد.
سرپرست: حسین قره‌گزلو.
عنوان: ششم
تعطیلی رقابت‌ها به خاطر کرونا
در سال 2020 به دلیل کرونا رقابت‌های جوانان آسیا برگزار نشد اما فیبا بدون بازی انتخابی سهمیه‌های آسیا را تعیین کرد. به این ترتیب بعد از انصراف چین و نیوزلند، تیم ایران به عنوان چهارمین سهمیه آسیا روانه رقابت‌های جهانی 2021 جوانان به میزبانی لتونی شد.
2021 جوانان جهان در لتونی: پارسا فلاح، محمدمهدی لکزایی‌فرد، محمدهادی لکزایی‌فرد، امیرحسین یازرلو، نصرت یازرلو، محمدامین دهقان‌زاده، رضا نظری‌کیا، پیتر گریگوریان، سورنا علیزاده، بهنام علی‌جمعه‌زاده، محمدمهدی رحیمی و علی شهریاری.
سرمربی: رضا نوری
مربی: علی‌محمد خان‌محمدی
عنوان: دوازدهم
2022 ایران: محمد غفاری، بصیر مومنی، صارم جعفری، ماتیار احمدپور، محمد امینی، محسن عسگری‌نیا، پارسا عزتی، محمدامین خسروی، محمدرضا سلطانی، محمد سراجی، علی گلستانه و پوریا ایوبی.
سرمربی: سیامک ویسی
سرپرست: هادی عامری.