آقا و خانم پارینه / آموزگاران ورزش و بسکتبال مدارس

آقا و خانم پارینه / آموزگاران ورزش و بسکتبال مدارس

در کتاب‌های قبلی‌ام از نخستین معلمان ورزش مدارس تهران نام برده‌ام. کسانی که حق بزرگی بر گردن ورزش و بسکتبال داشتند. معلمانی مثل حسن نیکو یا کاظم رهبری که از دهۀ 20 تا سال‌های بعد به عنوان چهره‌های بسکتبال مطرح شدند اما معلمان دیگری هم بودند که در رشد و پیشرفت این ورزش در میان دانش‌آموزان دهه‌های قبل تلاش گسترده‌ای داشتند.
هرمزیاد پارینه از معلمان زرتشتی ورزش مدارس تهران، به همراه همسرش، ماه‌خورشید بهمردی (پارینه)،  در دوران خدمت و پس از آن، مورد احترام و قبول شاگردان خود بودند. بارها نام این معلمان تاریخ ورزش ایران را از زبان بزرگان و پیشکسوتان بسکتبال شنیده بودم که از آنان به نیکی یاد می‌کردند.
هرمز پارینه، فارغ‌التحصیل نخستین دورۀ دانشسرای تربیت بدنی ایران بود که از سال 1319 وارد خدمت فرهنگی شد.
پارینه ابتدا در دبیرستان علمیه تهران و بعدها به ترتیب در دبیرستان‌های دارالفنون، البرز، فیروز بهرام و دانشگاه تهران معلم ورزش شد. او علاوه بر خدمات فرهنگی، از نخستین سال خدمت تا سال 1342 به مدت 21 سال در دانشکدۀ افسری، امور ورزشی این دانشکده را عهده‌دار بود.
پارینه در کشتی، بسکتبال، شنا و فوتبال صاحب تجربیات و اطلاعات با اررزشی بود و در خارج از مدارس نیز این رشته‌ها را به دانش‌آموزان و علاقه‌مندان ورزشی در کلوب‌ها و باشگاهها تمرین می‌داد.
وی در زمرۀ اولین گروه داوران بسکتبال ایران قرار داشت.
هرمز پارینه پس از سال‌ها خدمت به جامعه ورزش و تربیت شاگردان پرشمار که بسیاری از آنان در سال‌های بعد جزو معلمان و مربیان ورزش شدند و رشته‌های متعدد ورزشی را چون او با پرورش قهرمانان و ورزشکاران گسترش دادند،  در سال 1357 چشم از جهان فروبست.

عکس تیم‌های بسکتبال مدارس دهۀ 20
هرمز پارینه

همسر پارینه، ماه‌خورشید بهمردی (پارینه) نیز «استاد بانوی ورزش ایران» بود.
استاد بانوی ورزش ایران بی‌گمان پیشكسوت‌ترین و مسن‌ترین معلم ورزش ایران بود كه 15روز پس از رونمایی كتاب «سرآمدان ورزش ایران» كه نام وی به عنوان نخستین بانوی ایرانی به نمایندگی از طرف ایران در سمت سرپرست ورزشكاران دختر در صحنه بین‌المللی ورزشی در آن آورده شد، درگذشت و به سرای باقی شتافت.
ماه‌خورشید 27 بهمن ماه 1298 خورشیدی در تهران چشم به جهان گشود. وی در تهران دوره ابتدایی و دبیرستان را به پایان برد و به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و در سمت هنرآموز ورزش به كار پرداخت.

وی ابتدا در دبستان‌های پایتخت و سپس در دوره‌های مختلف كارآموزی كه برای دبیران نواحی تهران برپا می‌شد، ارتقای رتبه یافت. در آن ایام، ورزش كشور در اداره تربیت بدنی وزارت فرهنگ متمركز بود و مرداد 1321 از وی برای شركت در كلاس ورزشی بانوان، دعوت به عمل آمد.
پارینه كه در رشته‌های مختلف ورزش ویژه بانوان نظیر والیبال، بسكتبال، ژیمناستیك، شنا، تنیس روی میز و دوومیدانی تبحر داشت، اواخر دهۀ 20 با فدراسیون‌های تازه تأسیس شده در این رشته‌ها همكاری خود را آغاز كرد.

در تیرماه 1333 برای كسب تجربه و شركت در كلاس داوری ژیمناستیك همراه تیم ملی ژیمناستیك ایران به مسابقه‌های جهانی در رم اعزام شد دورۀ ایتالیا را با موفقیت گذراند.
در اسفند سال 1334، به نمایندگی معلمان ورزش برای عضویت در شورای ورزش بانوان ایران، دعوت شد.
با گشایش استادیوم فرح در خیابان حافظ، با ابلاغ رئیس انجمن ملی تربیت بدنی ایران، مدیریت فنی كلاس‌های ورزشی این استادیوم بر عهدۀ وی گذاشته شد.
در سال 1337 وزیر وقت فرهنگ، او را به سمت هنرآموز دبیرستان انوشیروان دادگر كه از بزرگترین مدارس دخترانه كشور بود، منصوب كرد.
وی به خاطر خدمات مؤثری كه در پیشرفت ورزش دانش آموزان معمول داشته بود، از سوی سازمان تربیت بدنی و پیشاهنگی ایران به دریافت یك نشان نهضت ورزشی نایل آمد.
خانم ‌پارینه را علاوه بر شاگردانش، آنان كه در سومین دوره‌ی بازی‌های آسیایی سال 1337 (1958) در توکیو شرکت کرده بودند، به یاد می‌آورند. وی نخستین سرپرست دختران شركت‌كننده در این بازی‌ها بود.

آقا و خانم پارینه / آموزگاران ورزش و بسکتبال مدارس
ماه‌خورشید بهمردی (پارینه) به همراه تیم مدرسه

وی این آزمایش بزرگ را سرافرازانه پشت سرگذاشت و كارنامۀ قبولی را در مدیریت، سرپرستی، دلسوزی، مراقبت و تدبیر دریافت كرد. او در بدو بازی‌های آسیایی توكیو یك ناشناخته بود، اما در پایان بازی‌ها توجه و احترام میزبانان ژاپنی و اعضای سایر ورزشکاران را به خود جلب كرد و در مراسم و میهمانی‌هایی كه به همراه ورزشكاران زن كشورمان شركت می‌كرد، به اعتبار و عزت كاروان ایران افزود.

در مرداد سال 1342، وزیر فرهنگ وقت با شركت او در یازدهمین جامبوری جهانی پیشاهنگی در یونان موافقت كرد و خانم پارینه به نمایندگی از سوی معلمان ورزش و زنان پیشاهنگ ایران در این اجتماع بزرگ جهانی شركت كرد.
نریمان پارینه فرزند وی می‌گوید: «در آن  سال‌هایی كه مادرم آموزگار بود، مردم  در 21 روز، دور دنیا را با 4 هزار تومان می‌گشتند. مادرم یك روز در همان سال‌ها، پیش پدرم نشست و گفت، بیا برویم دور دنیا را بگردیم. می‌خواهم دنیا را بگردم كه وقتی بچه‌ها، ازم چیزی می‌پرسند، مبهوت نگاه‌شان نكنم. دوست ندارم دنیا را تنها در توپ و تور و راكت  ببینم».
وی برای همكاری با دانشگاه تهران دعوت شد و به عضویت كمیته فنی ورزش دانشگاه درآمد. دكتر علی كنی، نخستین رئیس كمیته ملی المپیك ایران كه معاونت دانشگاه تهران را در سال 1344 عهده‌دار بود، وی را به سرپرستی در اردوی دختران دانشجوی دانشگاه تهران در رامسر منصوب كرد و در سال‌های بعد هم این مسئولیت همچنان بر عهده وی بود. خانم پارینه در زمرۀ نخستین بانوان ایرانی است كه در دورۀ آموزشی دوومیدانی كه زیر نظر دیوید آلبرتین (قهرمان پرش ارتفاع بازی‌های المپیك 1936 برلین) در تهران تشكیل شد، شركت و گواهینامه قبولی دریافت کرد.

خانم پارینه در سال 1359 به افتخار بازنشستگی نائل آمد.
استاد بانوی ورزش ایران پس از سال‌ها خدمت صادقانه در ورزش، ساده و بی آلایش زیست و سر انجام در شهریور ماه 1388 از این سرا پر گشود.

منبع: از کتاب «داستان یک قرن» افشین رضاپور 

دیدگاهتان را بنویسید